Onlangs vond het eerste rondetafelgesprek van de bloggers van carrièreplatform Finance.nl plaats. Het thema: 'disruptie en de arbeidsmarkt voor financiële professionals'. Zouden de deelnemers ook buiten de digitale wereld opiniërende scherpschutters blijken te zijn? Aan de hand van enkele stellingen van Jeppe Kleyngeld, hoofdredacteur van FM.nl, gingen de arbeidsmarkt experts in discussie over het thema.
Stelling 1 Accounting en standaard rapportages zijn binnen vijf jaar 100 procent geautomatiseerd
Zou de basic finance functie door alle technologische ontwikkelingen over vijf jaar nog wel bestaan? Albert Allmers van FinanceFactor denkt niet dat de beroepsgroep over vijf jaar is uitgestorven, maar verwacht wel dat de beroepsgroep stevig zal krimpen. “Er gaat werkgelegenheid verloren. Dat staat vast.” Bovendien verandert de werkweek van de finance professional. “Vroeger was een financial accountant of controller drie dagen per week bezig met het verzamelen van data, nu kost dat nog maar een halve dag. De rest van de tijd kan hij/zij besteden aan analyse en het proactief adviseren van de business.”
Jacco Valkenburg van Recruit2 vindt het robotiseren van banen niet per se problematisch. “Dat is iets van alle tijden en er komen nieuwe banen voor in de plaats. Bovendien moeten we door de vergrijzing meer werk met minder mensen doen dus is eenvoudig, repetitief werk efficiënter maken wellicht een zegen.”
Ook de andere deelnemers aan de rondetafel zijn ervan overtuigd dat het aantal arbeidsplaatsen voor financial controllers en accountants terug zal lopen. De stelling dat het vak over vijf jaar is verdwenen is iedereen echter iets te gortig. Marinda Visser van Conclusion wijst erop dat de data in de huidige systemen vaak nog vervuild is. Een controle op de input is volgens haar voorlopig dan ook nog hard nodig. Tony de Bree sluit zich daarbij vanuit zijn ervaring bij ABN AMRO bij aan.
Dennis de Gier van Reporting Insight merkt op dat hier altijd wel werk zal blijven liggen, omdat bedrijven continu systemen blijven toevoegen aan hun IT-landschap onder meer door overnames. Het aantal financiële experts dat hiervoor nodig is zal wel afnemen. HR-specialist Carola Jongerius van JAN Accountants merkt op dat kleinere mkb-bedrijven vaak nog helemaal niet bezig zijn met digitaliseren en “nog met een schoenendoos vol bonnetjes aankomen.” Kleine bedrijven zouden vaak niet de urgentie voelen om te digitaliseren, omdat de administratie nog prima behapbaar is. Daarentegen zouden grote bedrijven soms op te oude systemen draaien en te log zijn om snel te kunnen innoveren. “Grote bedrijven willen wel innoveren, maar kunnen het vaak niet. Kleine bedrijven kunnen het wel, maar willen het niet”, vatte Marc Schram van ProudPeople het kernachtig samen.
De deelnemers delen desalniettemin de visie dat vooral aan de onderkant van de arbeidsmarkt banen gaan verdwijnen. Voor financiële professionals is het dan ook zaak om bij te scholen. Eddy Marques van Adecco ziet hier ook een rol weggelegd voor het onderwijs. Oud bankier Tony de Bree van geldverdienenmetjezelf.nl sluit zich hierbij aan. Hij constateert dat op sommige hogescholen en universiteiten min of meer hetzelfde lesmateriaal wordt gebruikt als dertig jaar geleden. Ook het inbrengen van ‘soft skills’ en ‘programmeren’ in diverse onderwijscurricula worden als verbeterpunten genoemd. 
Stelling 2 Business control wordt Analytics; Financial van de toekomst is een data expert
De tweede stelling was gericht op Big Data. In de markt zou een steeds grotere vraag zijn naar (business) controllers die aan de hand van data analytics bij kunnen dragen aan effectieve strategische besluitvorming binnen het bedrijf. Aan tafel wordt besmuikt gelachen om deze trend. Doordat de ‘functie’ business controller zo populair is geworden, is deze titel volgens verschillende deelnemers langzaam aan inflatie onderhevig. De functies die onder de titel business controller hangen zijn volgens hen zeer divers. “Iedereen wil business controller worden, omdat ze het idee hebben dat ze dan de spannende dingen mogen doen. De term is sexy geworden”, concludeert Schram.
Geert-Jan Waasdorp van Intelligence Group stelt dat de term Big Data enorm wordt overschat. “Als het niet in Excel kan, is het Big Data”, citeert Waasdorp een grap. Volgens hem is het nog vaak een probleem dat de (big) data nog niet ontsloten kan worden of vervuild is. Desalniettemin ziet hij wel een zonnige toekomst voor data-analisten. “Zeker als ze ook kunnen programmeren. Dat zijn de helden van de toekomst. Zij worden niet weggesaneerd”, aldus Waasdorp. Ook hoogwaardige business controllers ziet Waasdorp wel brood in. Het is de middenlaag waar hij, en de andere deelnemers, niet direct een pasklare oplossing voor hebben.
Er zijn wel scholingsbudgetten beschikbaar. “Maar wat moet je er mee doen? Omscholen naar welke vaste baan? Die zijn er gewoon veel minder”, meent De Bree. Volgens Waasdorp is het zeer waarschijnlijk dat werknemers binnenkort een actuele arbeidsmarktwaarde opgeplakt krijgen. Een verandering die mogelijk veel voeten in aarde zal hebben. Jongerius merkt op dat mensen vaak uitgaan van wat ze nu verdienen en niet wat ze waard zijn. Ook Allmers herkent dit, “het besef dat tijden veranderd zijn is er nog onvoldoende.” Ook merkt hij op dat veel finance professionals niet zelf de verantwoordelijkheid nemen om hun marktwaarde op peil te houden. “Ik vertel ze altijd dat je zelf verantwoordelijk zijn voor hun eigen bedrijfsvoering, niet de werkgever.”
De discussie breidt zich langzaam, maar zeker uit naar andere (maatschappelijke) terreinen zoals de verzorgingsstaat, de houding van de jongste generatie op de arbeidsmarkt, payrolling en het ‘leger’ aan noodgedwongen zzp’ers. Omtrent de houding van de jongste generatie arbeidsmarktbetreders adviseert Dennis de Gier van Reporting Insight de andere deelnemers kennis te nemen van het proefschrift van Stephan Corporaal. Zijn onderzoek laat onder meer zien dat de jongste generatie op de arbeidsmarkt - in tegenstelling tot wat vaak gedacht wordt - op zoek is naar vastigheid en behoefte heeft aan vastomlijnde taken. Uiteindelijk dwingt de tijd de bloggers om de discussie tijdelijk te beëindigen en iets later voort te zetten in het restaurant.