Dennis blogt voor FM.NL. Grote ontwrichting arbeidsmarkt door Big Data en IoT
Arbeidsprofielen in architectuur, ingenieurs, ICT en wiskunde zullen toenemen, terwijl er een sterke afname zal zijn in administratieve en kantoorbanen.
Het World Economic Forum (WEF) heeft het Future of Jobs report 2016 gepubliceerd. In dit rapport worden de specifieke veranderingen in soort en aantal banen geanalyseerd ten gevolge van de opkomst van disruptieve technologieën die deel uit maken van de Vierde Industriële Revolutie.
Uit het rapport blijkt dat disruptieve technologieën, met name Big Data en IoT (Internet of Things), een grote impact zullen hebben op het bedrijfsleven en de drijvende krachten zijn achter veranderingen van de toekomstige arbeidsmarkt. Er zal meer flexwerk en minder vast werk komen; arbeidsprofielen in architectuur, ingenieurs, ICT en wiskunde zullen toenemen, terwijl er een sterke afname zal zijn in administratieve en kantoorbanen.
Vierde Industriële Revolutie
Vandaag staan we aan de vooravond van de Vierde Industriële Revolutie. Deze revolutie is met name gebaseerd op disruptieve ontwikkelingen in erfelijkheidsleer, kunstmatige intelligentie, robotica, nanotechnologie, 3D printen en biotechnologie. Zij zullen het mogelijk maken om slimme systemen te ontwikkelen die de mensheid zullen helpen om allerlei problemen (voedsel schaarste, opwarming aarde, uitstoot CO2, duurzame inzetbaarheid werknemers, gezondheid en ziektes) op te lossen. Hoewel deze veranderingen grote beloftes voor de toekomst op het gebied van welvaart en creatie van nieuwe banen met zich meebrengen, vereisen zij anderzijds wel grote veranderingen van bedrijven, nieuwe regiefuncties van overheden en aanzienlijke investeringen in vaardigheden en kennis van werknemers.
De Vierde Industriële Revolutie blijkt ook een onevenredig grote negatieve impact op de economische vooruitzichten van vrouwen te hebben, met als gevolg dat de genderkloof groter lijkt te worden in plaats van af te nemen. Verhogen van arbeidsparticipatie van vrouwen dient hoog op agenda komen te staan, zo stelt het rapport nog. Het rapport stelt verder dat er wereldwijd meer banen verdwijnen dan dat er ontstaan: 2 miljoen nieuwe banen tegen een verlies van 7.1 miljoen banen.
Nieuwe vaardigheden
Volgens berekeningen in het Future of Jobs rapport zouden huidige trends en de Vierde Industriële Revolutie kunnen leiden tot een netto werkgelegenheidseffect van een verlies van 7.1 miljoen banen, waarvan twee derde in kantoor- en administratieve banen. Voor dit verlies van 7.1 miljoen banen, komen ongeveer 2 miljoen nieuwe banen beschikbaar. Groei wordt volgens Henk Volberda vooral verwacht in de kennisintensieve arbeidsfuncties, al zal deze groei niet genoeg zijn om verlies van banen in andere sectoren op te vangen.
In 2020 zal gemiddeld meer dan een derde van het verlangde vaardighedenpakket voor de meeste beroepen bestaan uit vaardigheden die vandaag de dag niet als cruciaal voor de baan beschouwd worden. Zo zal het vermogen om te kunnen werken met big data van essentieel belang worden en zullen veel banen een hogere mate van cognitieve vaardigheden vereisen. Ook zullen 65 procent van de kinderen die nu met de basisschool beginnen uiteindelijk beroepen uitoefenen die nu nog niet bestaan.
Bedrijven onderkennen veranderingen, maar passen zich te langzaam aan
Al deze veranderingen hebben grote uitdagingen voor HR, training en management tot gevolg. De uitkomsten van de Future of Jobs enquête laten zien dat leiders wel op de hoogte zijn van deze uitdagingen, maar te langzaam overgaan tot actie. Slechts tweederde van de respondenten gelooft dat planning van het werknemersbestand en verandermanagement een hoge prioriteit heeft voor hun organisatie. Ook geeft maar ongeveer twee derde van de respondenten aan intenties te hebben om te investeren in het omscholen van werknemers, zodat zij over het vaardighedenpakket van de toekomst beschikken. Slechts 53 procent van de ondervraagde HR executives geeft aan redelijk zeker tot zeker te zijn over de strategie van hun organisaties om met deze veranderingen om te gaan.
Ondanks dat de gevolgen van de Vierde Industriële Revolutie op bedrijfsmodellen verreikend kunnen zijn, is het mogelijk om je als bedrijf snel aan te passen aan de nieuwe werkelijkheid mits stakeholders hier ook genoeg moeite in stoppen. Volgens het Future of Jobs rapport moet de overheid verantwoordelijkheid nemen voor innovatie in het onderwijs en volop inzetten op een sterke arbeid gerelateerde scholing. Bedrijven wordt aangeraden om talentontwikkeling en omscholing te prioriteren en hier een actieve houding in aan te nemen.
Over het onderzoek
Voor dit onderzoeksrapport zijn de 100 grootste wereldwijde werkgevers uit negen bedrijfssectoren (zoals die zijn geclassificeerd door het WEF) gevraagd naar hun verwachtingen op het gebied van nieuwe beroepen en specialisaties in hun sector in 2020. Van de benaderde bedrijven, hebben 371 bedrijven gereageerd op de uitnodiging, met in totaal 1346 respondenten. Henk Volberda, Professor of Strategic Management & Business Policy aan Rotterdam School of Management, Erasmus University (RSM) leidt dit WEF onderzoek voor Nederland.
Bron: FM.NL. 26 Jan 2016. Jeppe Kleyngeld.